Różowy październik- październik miesiącem świadomości raka piersi
Różowa wstążka to międzynarodowy symbol używany przez ludzi, firmy i organizacje na całym świecie, oznaczający walkę z rakiem piersi. Od lat 90. XX wieku w Polsce i na świecie październik poświęcony jest licznym kampaniom edukacyjnym i działaniom profilaktycznym, realizowanym przez wiele organizacji przeciwrakowych i osób prywatnych w celu zdobycia funduszy niezbędnych do walki z tym nowotworem.
Rak piersi to choroba, która przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, na co zwracać uwagę i co może być pierwszym sygnałem ostrzegawczym. Ten tekst wyjaśnia, jakie zmiany w piersi powinny nas zaniepokoić. Opisujemy również, czym charakteryzują się rzadsze i bardziej agresywne postacie raka oraz jakie symptomy mogą świadczyć o przerzutach.
Co powinno zaniepokoić? Pierwsze objawy raka piersi
Objawy kliniczne nowotworu złośliwego piersi zależą przede wszystkim od stopnia jego zaawansowania. We wczesnym stadium choroba zwykle nie daje żadnych dolegliwości i bywa wykrywana przypadkowo podczas profilaktycznych badań, takich jak mammografia lub USG piersi. Często pierwszym objawem zauważanym przez pacjentkę jest twarde zgrubienie lub guzek wyczuwalny opuszkami palców, zwykle bezbolesny i zlokalizowany w górnej bocznej części piersi. Choć to właśnie guz najczęściej skłania do wizyty u lekarza, to każda nowa, niepokojąca zmiana w obrębie piersi powinna być skonsultowana ze specjalistą. Wczesna reakcja może znacząco zwiększyć szanse na skuteczne leczenie.
Mniej oczywiste objawy nowotworu
Wraz ze wzrostem guza pojawiają się kolejne objawy choroby, takie jak wciągnięcie lub zgrubienie brodawki (zwykle niebolesne), asymetria piersi, zaczerwienienie, wciągnięcie lub pogrubienie skóry piersi oraz charakterystyczny wygląd tzw. „skórki pomarańczy.” Rozwijającemu się rakowi często towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych po stronie zajętej piersi — początkowo pachowych, a następnie także nadobojczykowych. W niektórych przypadkach właśnie powiększone węzły chłonne, zwłaszcza jednostronnie, mogą być jedynym widocznym objawem, podczas gdy guz w piersi nie jest wyczuwalny.
Rak zapalny — szybki przebieg, trudne rozpoznanie
Jedną z rzadziej występujących, ale szczególnie agresywnych postaci raka piersi jest tzw. rak zapalny. Charakteryzuje się on szybko narastającym obrzękiem skóry piersi, któremu towarzyszą zaczerwienienie, podwyższona temperatura i bolesność. W badaniu fizykalnym obecność guza stwierdzana jest rzadko, natomiast typowym objawem jest obrzęk skóry.
Zaawansowany rak piersi — co może oznaczać ból, obrzęk lub duszność?
Ból w przypadku pierwotnego guza piersi występuje sporadycznie, jednak często towarzyszy chorobie zaawansowanej i uogólnionej, gdy dochodzi do wystąpienia przerzutów, np. do kości. Tylko u nielicznych chorych może występować kłucie lub uczucie dyskomfortu w okolicy zmiany.
U 5–10% chorych nowotwór piersi diagnozowany jest stadium uogólnienia (IV stopień zaawansowania), a pojawiające się objawy zależą od lokalizacji przerzutów. Najczęściej dochodzi do zajęcia płuc, wątroby, kości i mózgu, a obserwowane objawy to m.in. duszność, niewydolność oddechowa, nudności, żółtaczka, złamania kości, zawroty głowy czy utrata pamięci.
Samobadanie
Samobadanie piersi jest podstawowym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego, tzw. palpacji. Samodzielne badanie piersi należy wykonywać systematycznie, najlepiej w tej samej fazie cyklu miesiączkowego, tj. 2-3 dni po miesiączce, by wykluczyć nadwrażliwość brodawek i bolesność piersi, a w przypadku kobiet niemiesiączkujących raz w miesiącu.
Jak objawia się rak piersi u mężczyzn?
Przebieg i objawy choroby w przypadku mężczyzn chorych na raka piersi są bardzo zbliżone do występujących u kobiet. Nowotwór początkowo przebiega bezobjawowo, a pierwszym symptomem jest niebolesny guz zlokalizowany za brodawką sutka (występujący u 85–90% chorych). Wraz z rozwojem nowotworu mogą pojawić się następnie: wyciek z brodawki (bezbarwny lub krwisty), wciągnięcie lub owrzodzenie brodawki, niewielkiego stopnia pogrubienie, świąd lub owrzodzenie skóry piersi, a także ból bez innych znanych przyczyn. Dodatkowo mogą wystąpić objawy przerzutów do węzłów chłonnych — najpierw pachowych, potem nadobojczykowych — i przerzutów odległych.
Ważne materiały
Zapraszamy Państwa do odwiedzenia Narodowego Portalu Onkologicznego – onkologia.gov.pl.
Portal ten jest rzetelnym, stale aktualizowanym źródłem wiedzy zarówno dla pacjentów i ich bliskich, jak i dla ekspertów. Zawiera praktyczne informacje dotyczące profilaktyki, diagnostyki i leczenia nowotworów, prezentowane w przystępnej formie.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Lubaniu